آیا بهترین لامپ از نظر کیفیت و باصرفه ترین لامپ  کدام است؟

بهترین نور  نور طبیعی است ، و در نتیجه هر منبع نوری که نزدیکتر به نور طبیعی باشد نور سالم تری دارد.
میزان بهره مندی یک فضا از نور طبیعی از جمله مهم ترین مواردی است که در انتخاب مکان می بایست مورد توجه قرار گیرد.

اگرچه این روزها با وجود تنوع موجود در تولید منابع نورزای مصنوعی نور کافی برای انجام امور مختلف در فضا فراهم شده ولی کیفیت آن با کیفیت و تاثیرات حاصل از نور طبیعی قابل مقایسه نیست.

در صورتی که میزان نورگیری فضای خانه شما به جهت موقعیت پنجره ها، تغییر فصل و یا هر عامل ساختاری دیگری وضعیت نامطلوبی را دارد، می توانید با استفاده از راهکارهای متعدد، مثل کاربرد رنگ های روشن و تغییر پرده ها نور موجود در محیط را افزایش دهید

لامپهای رشته ای:

نور لامپهای رشته ای گرم و یکنواخت است و شباهت زیادی به نور طبیعی دارد و از این جهت بهترین نور مصنوعی می باشد.
این لامپ ها از لحاظ بازده تبدیل الکتریسیته مقرون به صرفه نیستند و کمتر از 3% انرژی دریافتی به نور تبدیل می شود.بعضی از کشورها ، مانند استرالیا لامپهای با بازدهی بالاتر را جایگزین این لامپها کرده اند ،

لامپ فلورسنت جیوه ای و کم مصرف:
این لامپها از نوع رشته ای گران تر هستند اما عمر بسیار طولانی تری دارند.
این گونه لامپ ها مصرف کمتری نسبت به لامپ های رشته ای دارند اما معایب زیادی نیز دارند .
اشعه ماوراء بنفش و جیوه موجود در آن برای سلامتی مضرند.

لامپ‌های بخار جیوه :
بازده نوری خوب و طول عمر بالا مهم‌ترین ویژگی این لامپ‌ها است  و با توجه به رنگ نور مناسب، این لامپ‌ها برای تامین روشنایی بیرونی نظیر پارک، پیاده‌رو و تامین روشنایی سالن‌های کارخانه‌ها  مناسب هستند.
از سوی دیگر با توجه به مخاطراتی که بخار جیوه برای محیط زیست دارد تولید این نوع لامپ‌ها در کشورهای عضو اتحادیه اروپا ممنوع شده است. این بدان معنی است که کم‌کم دوران استفاده از این لامپ‌ها برای تامین روشنایی در حال اتمام است.

لامپ‌های بخار سدیم :
در لامپ‌های بخار سدیم، گازی که در آن تخلیه الکتریکی صورت می‌گیرد بخار سدیم است. در نتیجه نور این لامپ‌ها در محدوده نور زرد قرار دارد.
این لامپ‌ها طول عمر زیاد و بهره نور بسیار بالایی را دارند ولی با توجه به رنگ نور نامناسب و درصد بازتاب رنگ نامطلوب این لامپ‌ها بیشتر در محیط‌هایی نظیر اسکله‌ها و بنادر و معابر شهری مصرف دارند.ولی چون شاخص نمود رنگ این لامپ‌ها بسیار پائین است استفاده از این لامپ‌ها برای محل‌هایی که در آنها افراد بصورت بلندمدت تردد دارند نظیر پیاده‌روها‌،‌مراکز خرید شهری، پارکها و... مناسب نیستند

لامپ‌های متال هالید :
لامپ متال هالید همانند بخار جیوه  است ، با این تفاوت که مقداری کمی از نمکهای هالوژنی هم در آن وارد کرده اند که باعث بالا بردن کیفیت رنگ آن و از طرفی بهره نوری آن شده است.و امروزه به سرعت در حال جایگزینی با سایر انواع لامپ‌ها است. این نوع لامپ‌ها در محدوده 20 تا 2000 وات تولید شده‌اند ودر روشنایی داخلی و روشنایی سالن‌های کارخانجات و همچنین معابر شهری و استادیوم‌های ورزشی، محوطه‌های خیلی بزرگ و... مورد استفاده قرار می‌گیرند.
لامپ متال هالید دارای دو حباب است، حباب بیرونی از انتشار اشعه ماوراء بنفش جلوگیری میکند و چنانچه بشکند،  استفاده از لامپ بسیار خطرناک است و می‌تواند آسیب جدی به چشم و پوست انسان وارد کند.

لامپهای LED :

LED ‌یک نوع دیود است که با گذر جریان از آن مقداری انرژی به صورت نور ساطع میکند.
این لامپها از انرژی بسیار کمی برای تولید روشنایی استفاده می‌کنند و در ضمن قابلیت تولید همه نوع رنگ را دارند. مصرف برق ده درصد لامپ‌های معمولی ، عمر بالا تا 5 سال و نوردهی بسیار زیاد از جمله مزیت‌های استفاده از LED می باشد. به همین دلیل روز به روز ابعاد استفاده از آنها گسترده‌تر می شود و بسیاری اعتقاد دارند لامپ‌هایی LED  آینده را از دست سایر رقبا خارج خواهند کرد.

اکنون بسیاری از شرکتهای بزرگ سازنده لوازم روشنایی مخصوصاً شرکتهای فعال در زمینه روشنهایی منازل بسیاری از فعالیت‌های خود را برروی‌LEDها متمرکز کرده‌اند
از سوی دیگر با توجه به اینکه LED ها قابلیت تغذیه با جریانAC و با جریانDC با مصرف کم را دارند، لذا می‌توانند از منابع انرژی خورشیدی و یا باطری نیز جهت تامین نیروی خود استفاده کنند.
همچنین در حال حاضر در روشنائی معابر، خیابانها و جاده‌ها، تزئین و زیباسازی معابر و پلها و مکانهای مختلف استفاده از این منابع روشنائی با توجه به هزینه بالای تعمیر و نگهداری منابع روشنائی سنتی در این مکانها و طول عمر بالا و صرفه‌جویی انرژی تا 90 درصد ، توجیه فنی و اقتصادی استفاده ازLED‌ها را بسیار بیشتر می‌کند.

LED و بهداشت:

لامپ LED  گرجه مثل لامپهای رشته ای نور طبیعی ندارند ، ولی فاقد اشعه ماوراء بنفش لامپهای فلورسنت و کم مصرف هستند.

ولی نمی توان از بی ضرر بودنش مطمئن بود ، چون در بارۀ تمام مصنوعات جدید بعلت سود دهی زیادی که دارند ، تا مدتی از زیانهایش صحبتی نمی کنند . بعد که جایگزین جدیدتری پیدا می کند ، ضرر های صحبت از ضرر های قبلی ها میشود.

البته طبق تحقیقات اخیر آژانس‌ ملی ایمنی و بهداشت مواد غذایی و محیط کار، لامپ‌های LED می‌توانند سبب بروز ناراحتی‌های چشمی شوند و سلامت افراد، به‌ویژه کارمندان شاغل در محیط را به طور خاص تحت تاثیر قرار دهند.

از طرفی نور آنها در شب و هنگام خواب در ترشح ملاتونیت مؤثر است. قسمتی از مقاله  نور و سرطان را در زیر مشاهده می نمایید:

"ترشح ملاتونین به رنگ نور شدت آن و مدت تابش به چشم ها بستگی خواهد داشت. جالب توجه است که این اثر حتی با چشمهای بسته نیز منتقل می شود. محققان دریافته اند تنها 2 نفر از 8 نفری که در معرض 2000 لوکس از نور سفید برای 60 دقیقه با چشمهای بسته بین ساعت 12 شب تا 2 بامداد قرار گرفته اند به مراتب ملاتونین کمتری در بدنشان ترشح شده است.
کسانی که در اتاق خوابشان تاریکی محض حکمفرما نیست و با نورهایی مثل نور تلوزیون، صفحه مانیتور، نور چراغ مطالعه و چراغ خواب یا نوری که از خیابانها و فضای بیرون از منزل از پنجره های بدون حفاظ (پرده) وارد اتاق خواب می شوند بـه خواب می روند با توقف ملاتونین در بدنشان مواجه می شوند. یک اتاق معمولی در شرایط متعادل بین 150-180 لوکس روشنایی دارد. با این حال همه مردم به صورت صحیح به خواب  نمی روند.
نتایج نشان می دهد که نور تکرنگ قرمز 100 لوکس که مقداری منطقی برای یک اتاق نشیمن است, 403 ساعت طول می کشد تا باعث توقف 50% از ملاتونین شود. شمع 66 دقیقه, لامپ نئون 60 وات 39 دقیقه, لامپ فلورسنت دولوکس 58 وات 15 دقیقه و نور سفید خالص LED  13 دقیقه."

نتیجه گیری:

1- از نظر بهداشتی :

اولا نور مصنوعی را در حداقل بکار ببریم . محیط کم نور بهتر از پرنوره.

و بعد اینکه نور لامپهای التهابی را کلا حذف نکنیم چون نزدیکترین نور به نور طبیعیه. نور مخلوط انتخاب خوبیه.

بعد از لامپ رشته ای فعلا LED کم ضررتر بنظر میرسه و برای محیط های داخلی اگه با نور لامپ رشته ای مخلوط بشه انتخاب خوبیه.

برای محیط های باز ، بسته به شرایط محیط ، میشه از یک نوع لامپ گازی و یا LED  استفاده کرد.

2- از نظر صرفۀ اقتصادی:

اگر بهرۀ یک لامپ رشته ای 100 وات را بطور متوسط 1250 لومن در نظر بگیریم (پارس شهاب1250لومن) ، برای جایگزینی آن با لامپ  LED ، می توان دو عدد لامپ  آاگ  AEG تهیه کرد (روی جعبه اش 630 لومن درج شده)

اگر از نوع غیر مرغوب استفاده کنیم  به 3 عدد لامپ 7 وات نیاز داریم که امروز (20 آبان 1391) بقیمت 22000 تومن فروخته میشه.

این را هم بگم که فروشندگان متفرقۀ  لامپ های جدید در مورد مشخصات آنها اغراق هم می کنند.

حالا باید حساب کنیم که با توجه به نرخ بر ق قبضمون ، در چه مدتی هزینۀ اولیه جبران میشه.

لینک های مفید (اضافه بر منوی سمت راست) :

طیف نور مناسب  آکواریوم ،

ولتاژ و جریان الیدی ها (یکوات تا 100 وات)

طول موج IR مناسب دوربین

طیف نوری ال ای دی

سیستم های انرژی خورشیدی

باطری خورشیدی

روشنایی داخلی

نور و سرطان

انواع لامپ ها

مقایسه لامپ هالوژن با ال ای دی